Açıklayıcı vaazın birçok türü vardır. En yaygın dört tanesi ise şunlardır: Ayet ayet, temalı, anlatısal ve konulu.
Ayet Ayet Açıklayıcı Vaaz
Kutsal Kitap’taki bir metnin sistematik olarak okunması ve açıklanmasıdır. Kutsal Kitap’taki bir bölümün tamamını veya parça parça analizini içerir.
Temalı (Doktriner) Açıklayıcı Vaaz
Temalı vaaz, Kutsal Kitap öğretisini vaaz etmek için mükemmel bir yoldur. Konuşmacı, Kutsal Kitap’tan belirli bir metni açıklayarak günlük konulara odaklanabilir. Pastör, bölümleri dikkatli bir şekilde inceleyerek ve açıklayarak herhangi bir konuyla ilgili Kutsal Yazılara odaklanabilir. Bu vaaz türü, genellikle birkaç hafta süren bir vaaz dizisinde ortaya çıkar ve aynı temaya odaklanan bölümlere değinir. Her vaaz, Kutsal Kitap’tan 10 ila 12 bölüm içerebilir.
Bu vaaz şekli, ‘Tanrı’nın bütün buyruklarını’ vaaz etmenin iyi bir yoludur. Bu yöntem aynı zamanda yeni imanlıları ve Tanrı bilgisine sahip olmayan inançsızları Kutsal Yazılar’daki içeriklerle ve kalıplarla tanıştırır.
Anlatısal Açıklayıcı Vaaz
Kutsal Kitap metnini hikâye şeklinde sunar ve bu hikâyeyi sonuna kadar takip eder. Anlatısal vaaz, başlangıç ve bitiş olarak Kutsal Yazılar’dan bir metin kullanan uzun bir örnek işlevi görür. Konuşmacı, Kutsal Kitap’tan bir hikâye paylaşır ve dinleyiciden anlatıya katılmasını ister. Dinleyiciler, İsa’nın sözlerinin ve öğretilerinin doluluğunu görür. Bu vaaz türü, geleneksel yaklaşımların çoğunu reddeden post modern Kuzey Amerika kültüründe oldukça olabilir.
Bir süre önce, Batı Afrika’da kilisenin başlattığı imana dayalı mücadele sırasında anlatısal vaaz vermenin değerini keşfettim. İlk gece büyük bir mesaj verdiğime inansam da, insanlar Luka 14’ü ayet ayet açıklamamla ilgili değildi. İkinci gece, Yuhanna 3’teki Nikodim hikâyesinde anlatısal vaaz türünü kullandım. Toplantıya katılanlar, hikâyeye coşkulu alkışlarla karşılık verdi ve heyecanları arttı. Nikodim’in İsa’nın çarmıhının dibinde durduğunu söylediğimde ise kalabalık sevinçle coştu. Birçokları o gece sevindirici habere kayıtsız kalmadı. Yeni kilisenin ilk ibadet hizmetine yüzden fazla kişi katıldı.
Anlatısal vaaz, önümüzdeki yıllarda daha popüler hale gelecek. Anlatılar, Kutsal Kitap metinleriyle tutarlı olduğu sürece iyi bir haber. İsa Mesih, benzetmelerle anlatısal vaazın önemini gösterdi.
Konulu Açıklayıcı Vaaz
Dört anlatım biçimi arasında en az bunu öneriyorum. Zayıflığı, zamanın sınırlı olmasından ve konuşmacının Kutsal Kitap’tan yeterli metin paylaşamamasından kaynaklanır.
Konu anlatımı genellikle tek bir temaya odaklanan bir bölüm etrafında geçer. Günceldir, çünkü genellikle tek bir konuyla ilişkilidir. Açıklayıcıdır, çünkü kaynak olarak Kutsal Yazıları kullanır. Çoğu vaiz bu türü, Anneler Günü, Babalar Günü ve Paskalya gibi özel günlerde kullanır. Konulu vaaz, Tanrı’nın buyruklarını ele almak için yeterli zamanı sağlamaz. Ayet ayet açıklayıcı vaazın aksine, bağlamın doğru şekilde anlaşılmasını sınırlar. Vaiz, konulu vaazı kullanabilir, ancak sıklıkla kullandığı bir yöntem olmamalıdır.
KAYNAKÇA:
https://www.lifeway.com/en/articles/four-kinds-of-expositional-preaching
